BLS Südrampe: Schaltposten ‘AUSSERBERG’

Dit artikel behandelt de opbouw van de BLS Schaltposten AUSSERBERG. Een andere is de BLS Schakelpost BLAUSEE-MITHOLZ, die [hier: volgt nog] wordt beschreven. Verder staat er nog een andere Schaltposten op de tekentafel: die van GOPPENSTEIN aan het begin van de Südrampe.

Schaltposten AUSSERBERG werd in 2015 op speciaal verzoek voor Johan Langhorst gebouwd, als tegenprestatie voor de door hem gebouwde stationnetje BLAUSEE-MITHOLZ.

De Schaltposten van AUSSERBERG bestaat uit 3 standaard schakelvelden, met afwijkende isolatoren in schakelveld-2. Dit schakelstation is mede gebaseerd op tekeningen van de BLS en wat mariginaal fotowerk van de BLS. Maar voldoende om heel goed uit de voeten te kunnen.

Arjan Mooldijk leverde mij de benodigde 3D-geprinte onderdelen voor deze Schaltposten, aangemaakt aan de hand van de tekeningen van de BLS. Eerst eens een paar voorbeelden uit het grootbedrijf: 

De typische hoedjes in schakelveld-2 van Schaltposten AUSSERBERG.

En dan de eerste aanzet tot het model. Het was al handig om te weten dat de schakelvelden standaardafmetingen kennen, al vormt de Schaltposten van Blausee-Mitholz een uitzondering op de regel. Het intekenen van allerlei posities in onderstaande grondplaat zijn ontleend van originele tekeningen van BLS Netz AG te Frutigen (CH).

Als aanvulling op het bovenstaande leverde Arjan zijn bijdrage aan dit project: schakelaars en de isolatoren. Hij heeft bij shapeways een setje aangemaakt: linksonder en in het midden de trafo’s en rechtsonder de complete ‘gietboom’ voor deze SP:

Een uitglijder! Tekening van de BLS en het fotowerk gaf met bouwen niet het resultaat wat Johan Langhorst uiteindelijk voor ogen had: het gebruik van de Y-steunen #0227_OL-SH2 ALBULAMODELL in plaats van de NMBS-steunen #507 SOMMERFELDT.

De masten bleken daarvoor te kort (doorgefreesd op 120 mm) en dat is een beetje pijnlijke constatering. De juiste masthoogte zou dan uitkomen op 130 – 135 mm (130 mm zou SOMMERFELDT #318 nog kunnen dienen) …….

Johan geraadpleegd wat te doen: gewoon doorgaan met de opbouw werd het devies en hij past de NMBS Y-steun toe. Dat past qua hoogte weer prima. Zo gezegd en zo gedaan. Wel weer handig om te weten bij een volgend bouwverzoek: gebruikt de wenser een Y-steun van SOMMERFELDT of die van ALBULAModel.

Nu worden de bokken eerst onder handen genomen. Materiaal is van 2×2 mm messing H-profiel. Werden die van Blausee-Mitholz verlijmd met superlijm: die van Ausserberg zijn gesoldeerd. Proefondervindelijk geef ik daar meer de voorkeur aan.                         Het is priegelwerk en je moet toch redelijk hittebestendige vingers hebben 😉 ! (ik had toen nog niet gehoord van de soldeerhulpjes van Fohrmann). Het eindresultaat schept mij evengoed meer voldoening.

De volgende te bouwen Schaltposten met deze bokken zal vrijwel volledig worden opgetrokken uit Nickel-Silver H-profielen #080 van Sommerfeldt. Ik vind dat prettiger verwerken. En daar waar het niet anders kan – omdat de handel daar simpelweg (nog) niet in voorziet – zal ik nog met messingprofieltjes moeten werken.  Het soldeerdraad bevat tevens een zilvertoeslag (Ag) wat de verbindingen EN mooier EN meer solide (harder) maken. Het smeltpunt ligt wat hoger dan soldeerdraad met 60Sn/40Pb. 

Verder zijn bijna alle isolatorsteunen aangebracht en is de portaalverbinding bevestigd. Er moeten nog een paar isolatorbruggen worden aangebracht. De grondplaat met de bokken en de stellage liggen nu even in een badje om te ontvetten en te ontzuren om vervolgens de grondplaat in de primer zetten. Dan een begin maken met de afrastering rondom, want zomaar toegang verschaffen tot zo’n werkje onder hoogspanning is er niet bij ….:

Inmiddels is de vloer van een betonkleur voorzien terwijl de bokken in aluminiumkleur (HUMBROL #56) zijn gelakt. Verder de eerste aanzet voor de afrastering geplaatst, isolatoren bevestigd op de houders, verdelerdraad aangebracht (nog niet compleet). De Schaltposten is op zich nog steeds demontabel om morgen in de primer te kunnen zetten en daarna afwerken met aluminiumverf.

Over de bevestigde isolatoren wordt een kousje geschoven zodat de isolatoren niet worden meegenomen in de primer enz. Nadien worden de isolatoren afgelakt met HUMBROL #10 service brown (gloss). Nu even naar de foto’s en vergelijk de verschillende details met het origineel:

De Schaltposten inmiddels in de primer HUMBROL #1 gespoten en daarna met HUMBROL #056 Aluminium in de lak gezet. De ontbrekende isolatoren zijn geplaatst op de verdeeldraden (de middelste moeten nog in de juiste positie worden geschoven met het oog op aansluiting van de schakelstangen).

Daarna zullen de schakelkasten en schakelaars op en aan de Schaltposten worden bevestigd. Het frame van het hekwerk staat ook inmiddels volledig op de grondplaat. Het resultaat van deze werkzaamheden tot nu toe:

Vervolgens de eerste aanzetten geven voor de detailafwerking van Schaltposten AUSSERBERG. Het zijn nu de verbindingsdraden en schakelstangen die aangebracht moeten worden. Wat er nu is gemonteerd is oranje omcirkeld. Vergelijk daarbij de titelfoto:  

Nu is het de beurt om de schakelkasten en schakelaars van de nodige kleurtjes voorzien. Na droging gelijmd op de racks en frames. Leuk detail (vind ik) zijn de twee aparte ‘hoedjes’ in schakelveld -2 zoals ook te zien op de titelfoto. Zo krijgt nu ook Schaltposten AUSSERBERG meer en meer smoel. 

De schakelstangen zijn aangebracht en aangesloten op de schakelkasten. Nu moeten ze nog worden voorzien van een donkere staalkleur. De Y-steunen en isolatorbruggen moeten ook nog worden gemonteerd. 

De schakeldraden zijn gelakt en de dwarsdraden aan het hekwerkframe gesoldeerd. In tegensteling bij Schaltposten Blausee-Mitholz, zijn hiervoor ipv 0.20 mm, 0.33 mm draden van Albion Alloys (NST033) gebruikt. Deze zijn niet alleen ietsje stugger en makkelijker in gebruik, maar komen bovendien in verhouding toch beter overeen met origineel.

De betonnen poten zijn onder frames aangebracht en hebben een betonkleur gekregen, net als de vloer. De geleverde Y-steunen (NMBS van SOMMERFELDT) zijn op hun plaats gesoldeerd en in de primer gezet. Later aflakken met Alu-verf. De isolatorbrug moet nog worden aangebracht: dan is het bovenleiding deel compleet. Johan zal de richtstangen ter plaatse op de goede lengte maken.

Verder is een eerste stukje gaas #3110 van SAEMANN aangebracht: een hoop gepriegel en met de Locktite superlijm is het zaak dat het gaas in één keer goed op zijn plek zit. Dit is echt een klus om bij dag- + kunstlicht te doen ……

De bouw van schakelpost ‘AUSSERBERG’ is de laatste fase gepasseerd en gereed voor overdracht aan de nieuwe eigenaar. De volgende afwerkingen zijn uitgevoerd:

1. Hekwerk is nu volledig klaar;
2. Scheidingshekken geplaatst tussen de compartimenten (detail!);
3. Hangisolatoren voor bovendraad bevestigd;
4. Lakbeschadigingen aangetipt;
5. Imitatie toegangshek gemaakt (detail!).

Nog een paar close-ups van de Schaltposten AUSSERBERG:

© 2015 Henk Schuppers

© 2015 Henk Schuppers

© 2015 Henk Schuppers

Los van de kleine miskleun in de hoogte van de masten, vind ik persoonlijk dat dit project bijzonder geslaagd is. Zeker als je bedenkt dat deze schakelpost en die van Blausee-Mitholz, mijn eerste echte verfijnde modelbouwprojecten zijn.

Over en weer ben ik met de voortgang van deze bouwsels zaken tegengekomen die voor verbetering vatbaar zijn en met name het fijne soldeer- en lijmwerk. Arjan heeft mij de lijm Locktite Precission SuperGlue aanbevolen (waterdunne 2-secondenlijm). 

Dat heeft bij de bouw van Schaltposten Blausee-Mitholz ertoe geleid dat een groot deel van het hekwerk opnieuw opgebouwd moest worden……… 

Onderstaand een foto van de Schaltposten op de baan van Johan Langhorst (2015):

© 2015 Johan Langhorst

Als kroon op dit werk is deze publicatie verschenen in LOKI 3|2016.

Noot: op dit moment (29-09-2017) wordt er gewerkt aan het overzetten van het bouwverslag van Schaltposten Blausee-Mitholz. Dat zal enige tijd in beslag nemen. Deze bouwverslagen zullen naar elkaar worden verwezen.